Mesane yani idrar torbası idrarı depolayan içi boş kaslı bir organdır. İç yüzeyini saran mukoza tabakasının hücrelerinde kanser hücrelerinin çoğalması sonucu mesane tümörü ortaya çıkar. Mesane tümörünün en yaygın belirtisi idrarda kan görülmesidir.
Mesane kanseri belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
• İdrarda kan görülmesi (hematüri), kanama genellikle pıhtılı ve ağrısızdır,
• İdrarda sıkışma hissi,
• Sık tuvalete gitme hissi,
• Mesanenin tam boşaltılamama hissi,
• İdrar yaparken ağrı hissedilmesi
Bu belirtiler idrar yolu enfeksiyonu, mesane taşı, prostat hastalıklarında da görülebilir. Bu nedenle doğrudan mesane kanseri anlamına gelmez. Muhakkak uygun tahlil ve tetkikler yapılamalıdır.
Mesane Kanseri Nedenleri Nelerdir?
Mesane kanserinin çeşitli risk faktörleri sonucu meydana gelebilir. Hastalığın oluşmasına etki eden etkenler arasında sigara içmek, ileri yaş, bazı kimyasallara maruz kalmak, önceden kanser tedavisi nedeniyle bazı kemoterapi ajanı kullanmak veya o bölgeye radyoterapi alınması, kronik mesane iltihabı ve genetik faktörler yer almaktadır. Mesane kanserinin en önemli sebebi sigaradır. Türkiye’de mesane kanseri tanı yaşı ortalama 65 yaş civarıdır.
Mesane Kanseri Tanısı
Mesane kanseri kesin tanısı patolojik inceleme ile konur. Bunun içinde hastadan doku örnekleri alınası gerekir. Fakat ameliyattan önce mesane kanseri şüphesi varsa bazı tetkik ve görüntülemeler yapılmalıdır. Genel muayene ardından sistoskopi yapılarak üretra ve mesane içi incelenir. Sistoskopi ucunda kamera olan bir alettir. İdrar yolundan girerem idrar kanalı ve mesanenin içi görüntülenir. Eğer şüpheli bir lezyon varsa aynı esnada özel bir alet ile biyopsi de alınabilir. Eğer tümör büyükse biyopsi değil o zaman kapalı yöntemle tümörü tamamen temizlemek gerekebilir.
Eğer hastanın belirgin bir lezyonu yoksa idrar sitoloji yapılarak tümör hücresi var mı araştırılır. İdrar örneği mikroskop altında analiz edilir. Tümör hücresi varsa ileri tetkik ve tedavi seçenekleri gerekir.
Mesane şüphesi olan hastalarda ilk yapılması gereken görüntülemelerdir. Ultrasonografi çoğu kez tümörü gösterme de yeterli olur. Ultrason yetersiz kaldığında veya metastaz değerlendirilmesi gerektiğinde Bilgisayarlı tomografi (BT) ve MR çekilebilir.
Mesane Kanseri Evreleri
Mesane tümörü evreleri üroloji hekimi tarafından gerçekleştirilen testler, fiziksel muayeneler, biyopsi ve görüntüleme testlerinin sonucuna bağlı olarak saptanmaktadır. TNM sınıflamasına göre mesane kanserinin 4 ana evresi bulunmaktadır. Yapılan kapalı ameliyatta kazınan tümörün mesane duvarın ne kadar derinliğine indiği hakkında bilgi verir, eğer kas dokusuna ilerlemiş ise ileri görüntüleme ve tedavi gerekir. Evrede sadece ameliyatın patoloji sonucu değil, aynı zamanda görüntüleme sonuçları da önemlidir. Hastalığın evresine göre takip veya ek ileri tedavi seçenekleri belirlenir.
Mesane Kanseri Tedavisi
Günümüzde mesane kanseri tedavisinde birden fazla yöntem uygulanabilse de birinci basamak tedaviyi kapalı yöntemle yapılan ameliyatlar oluşturur. Kapalı mesane kanseri ameliyatı ile kanserli dokunun alınması ve temizlenmesidir.
Hastanın genel durumu, hastalıkları, mesane kanserinin veresi gibi faktörler tedavi seçeneğinin değişmesini etkiler. Kapalı yöntemle başlanan tedavi mesanenin alınması, kemoterapi veya radyoterapi ile devam edebilir.
Düşük dereceli mesaneye sınırlı yani organın dışına taşmamış hastalıkta mesane içerisine uygulanan bazı tedavilerle hastanın takibi yapılabilir. Belirli aralıklara sistoskopi, biyopsi veya kazıma işlemi yapılması gerekebilir.
Kapalı Mesane Kanseri Ameliyatı
Transüretral Rezeksiyon (TUR) ameliyatı en çok bilinen mesane tümörü ameliyatıdır. Sistoskopi ile tümörün saptanması sonrası idrar yolundan girilerek TUR mesane ameliyatı yapılır. TUR ameliyatı, metastaz yapmamış, mesaneye sınırlı olan tümörde ilk seçenek tedavidir. Hem tanı konmasına hem de ilk tedavinin uygulanmış olmasına olanak sağlar.
Radikal Sistektomi ile Mesane Tümörü Ameliyatı
Mesanenin tamamının çıkarılması için yapılan operasyondur. Organa sınırlı yani mesane dışına yayılmamış, metastaz vs yapmamış olan hastalıkta altın standart tedavi yöntemi radikal sistektomi ameliyatıdır.Radikal sistektomi de erkeklerde prostat ve seminal veziküller de çıkarılır. Kadınlarda biraz daha geniş alanları kapsar, mesane ile birlikte uterus (rahim), yumurtalıklar ve vajinanın bir kısmının çıkarılır. Eş zamanlı ya barsaktan yeni bir mesane yapılır ya da barsaktan karın duvarına idrar direk dışarı gelecek şekilde bir ileal conduit yapılır.